Nelli Galstyan's publications
Publication: Article
Հայոց ցեղասպանության թեման Փիթեր Բալաքյանի «Ճակատագրի սև շունը» հուշագրությունում»
No. հ 5 pp. 415-423 (2018)
URL: https://publications.gsu.am/2023/01/գիտական-հոդվածների-ժողովածու՝-5-2018թ/
DOI: https://publications.gsu.am/2023/01/գիտական-հոդվածների-ժողովածու՝-5-2018թ/
Description: Հոդվածում դիտարկվել է ազգային ինքնության պահպանման, հայոց ցեղասպանության թեման Փիթեր Բալաքյանի «Ճակատագրի սև շունը» հուշագրությունում։ Բալաքյանն իր երկու՝ ամերիկյան և հայկական ինքնություններով ու անգլերենով պատկերեց եղեռնը՝ որպես համամարդկային խնդիր, համայն մարդկությանը ցույց տվեց հայոց ցավի ու վշտի գեղարվեստական դրսևորման ուժը և դարձավ հայոց եղեռնի դատապարտման պահանջատերը ։
«Եղեռնը և անցյալի վերհուշը Լևոն- Զավեն Սյուրմելյանի «Ձեզ եմ դիմում տիկիններ և պարոններ» վեպում»
No. հ1(46) pp. 104-110 (2018)
URL: https://brusov.am/website/documentation/files/50172583.pdf
DOI: https://brusov.am/website/documentation/files/50172583.pdf
Description:
Սույն աշխատության մեջ փորձ է արվում բացահայտել Լ․-Զ․Սյուրմելյանի գեղարվեստավավերագրական վեպի հիմքում ընկած ազգային ինքնությունը, այն պահպանելու աննկուն կամքը, ազգային հոգեբանությունն ու արժանապատվությունը, գրողի դարավոր պատմության իմացությունը, 20-րդ դարասկզբի խոշորագույն աղետը, հետեղեռնյան հայ իրականությունը, բողոքն ու ընդվզումն ընդդեմ աշխարհի հզոր տերությունների քար լռության։
Հոդվածի նպատակն է վեր հանել գրողի ստեղծագործության հիմքում ընկած ազգային ինքնության առաջադրույթներն ու ազգապահպան միջոցները։
No. 3 pp. 217-224 (2018)
URL: http://www.lraber.sci.am/arm/sites/all/journals/2018.3/217.pdf
DOI: http://www.lraber.sci.am/arm/sites/all/journals/2018.3/217.pdf
Description: Հոդվածում ներկայացրել ենք սփյուռքահայ գրականության համապատկերը, վեր հանել ազգապահպանման խնդիրներն ու դրսևորումներն օտարագիր հայ գրողների՝ Վիլյամ Սարոյանի, Լևոն-Զավեն Սյուրմելյանի, Փիթեր Բալաքյանի, Մայքլ Արլեն Կրտսերի,Վահե Գոդելի, Ռուբեն Մելիքի ստեղծագործություններում։
«Եղեռնի թեման Դավիթ Խրդյանի «Ճանապարհ տնից» վեպում»
No. 11 pp. 339-347 (2021)
URL: https://publications.gsu.am/wp-content/uploads /2022/04/
DOI: https://publications.gsu.am/wp-content/uploads /2022/04/
Description: Հոդվածը փորձ է ներկայացնելու այն բազում տառապանքներն ու դժվարությունները, որոնք պատուհասել են հայ ժողովրդին։ Հոդվածի նպատակն է քննել ազգային ինքնության թեման Դավիթ Խրդյանի «Ճանապարհ տնից» վեպում, որի հիմքում գրողը դրել է կրոնի, ցեղասպանության հիշողության, հայկական ավանդական ընտանիքի նկարագրի պահպանման գաղափարները՝ որպես ազգային ինքնագիտակցության ապահովման բաղադրիչներ։
«Ազգային ինքնության թեման Փիթեր Նաջարյանի «Ուղևորություններ» վեպում»
No. 5(54) pp. 78-87 (2021)
Description: Վեպը ներկայացնում է սփյուռքյան կյանքի տագնապները՝ աղետով անցած հալածյալի ծանր ողբերգությամբ, կյանքի նոր պայմաններում հարազատի և օտարի անընդհատական բախումներով, ապագայի հանդեպ վախի, անորոշության հուսաբեկ զգացողություններով և իբրև այս ամենի հետևանք՝ ուծացման, ինքնության կորստի իրական վտանգով։ Ազգային հիմնահարցերի բաց և շիկացած դրսևորմամբ վեպն առանձնանում է գրողի վիպարվեստում։ Փիթեր Նաջարյանի գեղագիտական նպատակն է եղել ոչ միայն վեր հանել հայերի մաքառելու, ազգային ինքնությունը պահպանելու ջանքերը, նաև ապրելու անհաջող փորձերը՝ ցույց տալու համար, թե իրականության մեջ նահանջի ճանապարհն արդեն որքան ուղիղ է ձգվում, և որքան դյուրին է օտարության մեջ հայերի սայթաքելը։ Վեպը փաստում է օտար միջավայրում հարազատ հողից կտրված հայի ազգային արմատներից աստիճանաբար օտարվելը։
No. 1(55) pp. 98-109 (2022)
URL: https://aspu.am/website/images/journal/..%20%201%2055%202022.pdf
DOI: https://aspu.am/website/images/journal/..%20%201%2055%202022.pdf
Description:
Սփյուռքում ազգային ինքնության դրսևորման հիմնական միջոց եղել է ու մնում է ցեղասպանության հիշողությունը, ազգային ոգին պահելն ու պահպանելը, ուստի պատահական չէ, որ Փիթեր Սուրյանն իր «Դարպասը» վեպում անդրադարձել է եղեռնի թեմային, պատկերել ողբերգական, փորձություններով լի հայի կյանքն ու ոդիսական ճանապարհը, նրա վայրիվերումներն ու հոգեկան ապրումները, հույսն ու հավատը վաղվա օրվա հանդեպ, նրա անկոտրում ազգային ոգին։ Փիթեր Սուրյանը վեպում վերապրածի, ականատես վկայի աչքերով պատկերել է եղեռնը, գաղթի դաժան ճանապահը, սովահար և լլկաված մանուկներին, հայերի հալածանքները, թուրքերի անմարդկային արաքները, դաժանությունները, հայ ժողովրդի անմեռ ազգային անկոտրում ոգին, ազգայինից նահանջը: Փիթեր Սուրյանը «Դարպաս» վեպով ընթերցողի դատին է ներկայացրել ոչ միայն հայոց ցեղասպանությունը, նաև 20-րդ դարասկզբի արևմտահայ և 50-ականների սփյուռքահայ քաղաքական կյանքը։
Հոդվածի նպատակն է ցույց տալ հերոսների մաքառումները, սերնդափոխությունը, նորօրյա կյանքն իր խնդիրներով ու բարդույթներով, ազգային ինքնությունը պահպանելու, աշխարհասփյուռ հայությանը ազգային ոգով, հայրենասիրությամբ պարուրող, համազգային գերխնդիրները լուծելու, հայոց ցեղասպանության դատապարտմանը, հայոց եղեռնի փաստը համաշխարհային հանրությանը ճանաչել տալու, աշխարհի արդար դատավճռին հասնելու գրողի բանաձը, որն է՝ հայ քաղաքական գործիչների, մտավորականների, հոգևոր դասի համախմբումը և միասնական գործելը։
«Ազգային ինքնության պահպանման դրսևորումը Քերոլ Էդգարյանի «Եփրատի մակընթացությունը» վեպում»
No. 1(26) pp. 203-211 (2023)
URL: http://www.shirakcenter.sci.am/pdf%20documents/hraparakumner/gitakan%20ashkhatu…
DOI: http://www.shirakcenter.sci.am/pdf%20documents/hraparakumner/gitakan%20ashkhatu…
Description: «Եփրատի մակընթացությունը» վեպի հիմքում Քերոլ Էդգարյանը դրել է ազգային ինքնության պահպանման խնդիրը, ներկայացրել սերնդափոխությամբ պայմանավորված իրադրությունը, նորօրյա կյանքն իր խնդիրներով, մարդկային բարդույթներով, երրորդ սերնդի՝ բարդ ու հակասական, հոգեբանական երկվություններով լի ինքնաճանաչման ուղին, ինքնությունը պահպանելու մաքառումները, աշխարհասփյուռ հայությանը ազգային ոգով, հայրենասիրությամբ տոգորող, համազգային գերխնդիրները լուծելու, հայոց եղեռնի փաստը համաշխարհային հանրությանը ճանաչել տալու, հայոց ցեղասպանության դատապարտման՝ աշխարհի արդար դատավճռին հասնելու ջանքերը, երրորդ սերնդի վերադարձը դեպի ազգային արմատները։ Հոդվածի նպատակն է Քերոլ Էդգարյանի արձակ ստեղծագործության ուսումնասիրության միջոցով բացահայտել և արժևորել ազգային ինքնության թեման՝ իր արտացոլումներով և դրսևորումներով։
«Ազգային ինքնության որոնումները Մայքլ Արլեն Կրտսերի «Դեպի Արարատ» վեպում»
No. հ 1, pp. 58-67 (2023)
URL: https://shsu.am/wp-content/uploads/2023/08/5-1.pdf
DOI: https://shsu.am/wp-content/uploads/2023/08/5-1.pdf
Description:
Հոդվածում ամերիկահայ անգլիագիր գրող Մայքլ Արլեն Կրտսերի «Դեպի Արարատ» վեպ-հուշագրությամբ վեր ենք հանել գրողի՝ իր հայկական արմատներին մոտենալու, ամերիկյան բազմազգ խառնարա-նում իր տեղն ու դերը ճշգրտելու ինքնաորոնման, ինքնաճանաչման փորձերը, որոնք մի կողմից ազգային ինքնությունը պարզելու մղում էին, մյուս կողմից՝ պատմական խորությամբ ու կտրվածքով հայերին ու Հայաստանը աշխարհի մարդկությանը ծանոթացնելու ցանկություն։
Ազգապահպանության կարևորագույն ազդակը Մայքլ Արլեն Կրտսերի համար արմատներին և երկրին ամուր կառչած լինելն էր: Նա անգլիագիր այն հայ գրողներից էր, որ պատկերեց հայի հոգեբանությունը, կյանքի իրողություններն ու երևույթները, անաչառ ներկայացրեց օտար իրականության մեջ հայի ճակատագրի և կեցության խնդիրները, մշակույթը, դարավոր պատմությունը, հզոր տերությունների կողմնակալ վերաբերմունքը, տվեց ցեղասպանության պատմաքաղա-քական, ազգային և բարոյահոգեբանական գնահատականը, դարձավ ցեղասպանության դատապարտման պահանջատերը։ Մայքլ Արլեն Կրտսերը, պահպանելով ազգային պատկանելության գիտակցությունը, «Դեպի Արարատ» վեպ-հուշագրությամբ նպաստեց ոչ միայն հայապահպանությանը, այլև հայաճանաչությանը։ Որպես օտարներին չձուլվելու կռվան՝ արժևորվեց ազգային ինքնության պահպանումը, գեղարվեստական մտածողության համածիրում շոշափեց նախնյաց ազգային դիմորոշության հիմնարար ելագծեր։
«Ազգայինից նահանջի թեման Նենսի Գրիգորյանի «Զաբել» վեպում»
No. Զ տարի pp. 142-152 (2023)
URL: https://tert.nla.am/archive/HGG%20AMSAGIR/echmiadzin-vagharshapat/2023/6.pdf
DOI: https://tert.nla.am/archive/HGG%20AMSAGIR/echmiadzin-vagharshapat/2023/6.pdf
Description:
Հոդվածի նպատակն է քննական հայացքով ներկայացնել ազգայինից նահանջի թեման ամարիկահայ անգլիագիր գրող Նենսի Գրիգորյանի «Զաբել» վեպում, բացահայտել և լուսաբանել հեղինակի ստեղծագործական ներքին շերտերում ձևավորված առաջադրույթները, ամերիկահայության բարոյաբանական տագնապները, ազգային հոգեբանությամբ ներծծված հայոց դիմադրական ոգին։ Փորձ է արվել մատնանշել գրողի տեղը ամերիկյան գրականությունում, նրա ունեցած դերը ազգապահպանության մեջ, քաղաքացիական և հայրենասիրական ընդգծված նկրտումները։
Նենսի Գրիգորյանը նահանջին դիմագրավելու մեջ կարևորել է ժաղովրդի ազգային դիմագծերի պաշտպանությունը, դիմորոշությունը, որը նահանջող բարքերի դեմ գրողի զգաստության կոչն է, պայքարի ու ընդվզման արտահայտությունը, վեպի ներքին բովանդակությունը։
Նորօրյա մարտահրավերների, լինելության բարդ իրավիճակների պայմաններում թեման ունի արդիական հնչողություն։
«Ազգային-ազատագրական պայքարը ազգային ինքնության պահպանման դրսևորում Հ․ Խաչիկյանի և Ժ․-Ի․ Սուսիի «Ամառ առանց այգաբացի» վեպում»
No. հ․1 pp. 109-118 (2023)
URL: https://new.vsu.am/grqer/2023/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%BF%…
DOI: https://new.vsu.am/grqer/2023/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%BF%…
Description:
Հոդվածի նպատակն է 20-րդ դարի ամերիկահայ անգլիագիր գրող Հակոբ Խաչիկյանի «Ամառ առանց այգաբացի» վեպի ուսումնասիրությամբ բացահայտել և արժևորել ազգային ինքնության թեման՝ իր արտացոլումներով և դրսևորումներով։
Վեպում քննության է առնվել ամերիկահայ անգլիագիր գրողի առջև դրված հիմնախնդիրները՝ աշխարհասփյուռ հայության ազգային ինքնությունն ու ապրելու իրավունքը պահպանելու անխոնջ ջանքերը, 20-րդ դարի հայ ժաղովրդի ազգային-ազատագրական պայքարն ու հերոսական մաքառումները։
Գրողն անգլիագիր գրականության մեջ առաջին էր, որ ազգային ինքնության պահպանման հիմքում դրեց ազգային- ազատագրական պայքարը: